Αναρτήσεις

Κώστας Δουζίνας "Βιοπολιτική, Πανδημία και τα Δικαιώματα των Κυβερνούμενων"

  * Κώστας Δουζίνας ,  Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και πρόεδρος του Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς»   Η πανδημία του κοροναϊού και τα μέτρα έκτακτης ανάγκης που υιοθέτησαν οι κυβερνήσεις επιβάλλουν την αυστηρότερη δυνατή πειθάρχηση της συμπεριφοράς και εκτεταμένο έλεγχο όλων των πλευρών της ζωής. Εντατικοποιούν σε πρωτοφανή βαθμό την άσκηση εξουσίας που ονομάστηκε βιοεξουσία και επιτελείται μέσω των στρατηγικών της βιοπολιτικής. Στον βιοπολιτικό καπιταλισμό, που ανάλυσε πρώτος ο Michel Foucault, η άσκηση εξουσίας από τον 19 ο  αιώνα και μετά δεν επικεντρώνεται στη διαχείριση και κατεύθυνση των ατομικών συμπεριφορών αλλά στον έλεγχο της βιολογικής ζωής. Πολιτικές για τη δημόσια υγεία, την παιδεία, το ρίσκο και την ασφάλιση, τη σεξουαλικότητα και τη γονιμότητα, τη μετανάστευση εφαρμόζονται με στόχο τη βελτίωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του πληθυσμού και αυξάνουν τις ατομικές γνώσεις και σωματικές δεξιότητες. Η βιοπολιτική ελέγχει τη ζωή και τις βιολογικές λειτουργίες του

Βιοεξουσία , βιοπολιτική και φόβος

  Στις μέρες μας η πολιτική έχει αλλάξει εντελώς μορφή . Εκτός από το ότι πλέον δεν έχει κανένα ρόλο σε ότι αφορά την άσκηση εξουσίας , με την έννοια της αποσύνδεσης που δίνει ο Μπάουμαν , έχει περάσει στη φάση της μεταπολιτικής βιοπολιτικής . Ως μεταπολιτική μπορούμε να ορίσουμε την πολιτική που ισχυρίζεται πως έχει αφήσει πίσω , τους παλιούς ιδεολογικούς αγώνες και επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στη διαχείριση και τη διοίκηση από «ειδήμονες» . Η βιοπολιτική , ορίζει ως πρωταρχικό σκοπό της τη ρύθμιση της ασφάλειας και της ευημερίας των ανθρώπινων ζωών . Οι δύο αυτές διαστάσεις της πολιτικής είναι αλληλοεξαρτώμενες : από τη στιγμή που δεν έχουμε ιδεολογικούς προσανατολισμούς , στόχους ή οράματα το μόνο που απομένει είναι η διαχείριση της ίδιας της ζωής . Έχοντας ένα , επί της ουσίας , αποπολιτικοποιημένο πλήθος , που ενδιαφέρεται μόνο για την «τακτοποίηση των συμφερόντων» του , ο μόνος και ποιο εύκολος δρόμος να μπορείς να το διαχειρίζεσαι , κινητοποιώντας το προς την κατεύθυνση που θ

Ποιος νοιάζεται για τον Φουκώ;

Εικόνα
  Αν μπορεί να εξαχθεί ένα ορισμένο συμπέρασμα... αυτό είναι ότι ο κορωνοϊός αποτελεί κάτι περισσότερο από ένα παθογόνο αίτιο το οποίο απειλεί τις ζωές πολλών ανθρώπων. Σε κίνδυνο τίθεται επιπλέον η δημοκρατία από τα πρόσφατα πειράματα με τις διάφορες μορφές διακυβέρνησης έκτακτης ανάγκης... Οι κυβερνήσεις έχουν πετύχει σημαντικό τεχνοκρατικό έλεγχο των πληθυσμών τους, οι οποίοι έχουν πειθαρχηθεί -με τη σημασία που λαμβάνει ο όρος «πειθαρχία» (discipline) στα τελευταία κείμενα του Φουκώ- ώστε να επιθυμούν την ασφάλεια αντί της ελευθερίας.» (Gerard Delanty, “Six Political Philosophies in Search of a Virus: Critical Perspectives on the Coronavirus Pandemic”) Ποιος νοιάζεται για τον Φουκώ; Πόσο και πώς έρχονται σήμερα σε επαφή με το έργο του οι ομάδες τις οποίες επηρέαζε κάποτε; Στο ερώτημα ανταποκρίνεται το άρθρο “How We Forgot Foucault” του Geoff Shullenberger, λέκτορα στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, το οποίο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό  American Affairs  αυτού του καλοκαιριού. Εκεί, λ

Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΝΘΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

  του Κωνσταντίνου Π. Ρωμανού Από την αρχή ο ανθελληνισμός ήταν η άλλη πλευρά του νομίσματος του φιλελληνισμού. Ο φιλελληνισμός ήταν έρωτας του ιδανιστικού Ελληνισμού, έρωτας του ελληνικού πολιτισμού όπως αυτό εκφραζόταν στη γλυπτική, την αρχιτεκτονική, την επιστήμη, τα έργα των προγόνων. Ανθελληνισμός ήταν η στάση απογοήτευσης του φιλέλληνα που προέκυπτε από την επαφή του τελευταίου με τους συγχρόνους του υπαρκτούς Έλληνες, δηλαδή τους ανθρώπους της καθημερινότητας, τους ανθρώπους όπως εσύ κι εγώ, με όλα τα πάθη και τις μικρότητες. Η ανώμαλη προσγείωση από το ιδανικό στο πραγματικό είναι μια κίνηση που στην πολιτική ψυχολογία εξηγεί την έκπτωση του έρωτα σε μίσος, του φιλελληνισμού σε ανθελληνισμό! Ήδη οι Ρωμαίοι ήταν ταυτόχρονα εραστές της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς και εχθροί των Ελλήνων της εποχής τους, για τους οποίους επεφύλασσαν τις κατηγορίες του γραικυλισμού, της διπροσωπίας, της υποκριτικής δουλικότητας κ.λπ. Τον ίδιο διχασμό παρατηρούμε καθ' όλον τον μεσαίωνα στη

Ποιος είπε πως το ποδόσφαιρο δεν είναι πόλεμος;

  Από   Χρήστος Σωτηρακόπουλος  - 12 Ιουνίου 2011 5 129 O συγγραφέας   Τζορτζ Οργουελ  υποστήριζε πως  το ποδόσφαιρο είναι «πόλεμος χωρίς πυροβολισμούς» .  Στη Λατινική Αμερική τέτοιες μέρες το 1969, βάλθηκαν να το επιβεβαιώσουν με δραματικό τρόπο, και όχι μόνο με πυροβολισμούς, αλλά και με  βομβαρδισμούς! Την ίδια  χρονιά, δηλαδή, που ο άνθρωπος πατούσε το πόδι του στο φεγγάρι, με έπαθλο  μία θέση στα τελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1970, δύο χώρες της Κεντρικής Λατινικής Αμερικής,  η Ονδούρα και το Ελ Σαλβαδόρ, επρόκειτο να αναμετρηθούν σε αγώνες μπαράζ.  Ο νικητής θα κόντραρε  την Αϊτή, για μια  από τις 16 διαθέσιμες θέσεις για τη διοργάνωση του Μεξικού. Το παιχνίδι  αυτό επονομάστηκε  «ο πόλεμος του ποδοσφαίρου», αφού οι εξελίξεις του επιβεβαίωναν πως αυτό το παιχνίδι δεν είναι πάντα τόσο αθώο όσο θα όφειλε. Και, φυσικά, πίσω του δεν κρυβόταν μόνο η επιθυμία για πρόκριση σε ένα Μουντιάλ. Ήταν η εύκολη εξήγηση, αλλά η αλήθεια ήταν διαφορετική, με  πολιτικές βλέψεις και μπόλικη  μ

Όταν ο Σουν Τσου συνάντησε μια μπάλα

  Ένας χρόνος χωρίς τον Χρίστο Χαραλαμπόπουλο, ένας χρόνος χωρίς την “κοφτερή” του άποψη, χωρίς τον ουσιαστικό παρεμβατικό του λόγο για το ποδόσφαιρο (και όχι μόνο). Στη μνήμη του δημοσιεύουμε στην «Εποχή» που τόσο στήριξε, απόσπασμα από το εξαιρετικό βιβλίο του «Σουν Τσου: Το εγχειρίδιο του πολέμου για το ποδόσφαιρο» (Εκδόσεις Δίαυλος). Γράφει ο Χρίστος: «Λίγο μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η μεγάλη ομάδα της Ντιναμό Μόσχας και πρωταθλήτρια της Σοβιετικής Ένωσης πραγματοποίησε μία περιοδεία «καλής θέλησης» στη Μ. Βρετανία. Μία περιοδεία που έγινε πριν το ξέσπασμα του Ψυχρού Πολέμου και διέλυσε πολλές από τις προκαταλήψεις των Άγγλων για το ποδόσφαιρο των Ανατολικών. Και κάτι περισσότερο. Αποτέλεσε μια προειδοποίηση για τον ποδοσφαιρικό εγωισμό των Άγγλων, που οκτώ χρόνια μετά θα δέχονταν ένα ταπεινωτικό μάθημα από τους Ούγγρους, μέσα στο Γουέμπλεϊ. Σε εκείνη την περιοδεία, οι Σοβιετικοί, στο πρώτο τους παιχνίδι, ήρθαν ισόπαλοι 3-3 με την Τσέλσι, κάνοντας επίδειξη του –άγνωστ

Κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο ηθικός πανικός απειλεί την ελευθερία

Εικόνα
  Ένας ηθικός πανικός είναι ένας διαδεδομένος φόβος, συνήθως παράλογος, ότι κάποιος ή κάτι είναι απειλή για τις  αξίες  , την ασφάλεια και τα συμφέροντα μιας κοινότητας ή μιας κοινωνίας γενικότερα.  Συνήθως, ένας ηθικός πανικός διαιωνίζεται από τα μέσα ενημέρωσης, τροφοδοτούνται από πολιτικούς, και συχνά οδηγεί στο πέρασμα νέων νόμων ή πολιτικών που στοχεύουν στην πηγή του πανικού.  Με αυτόν τον τρόπο, ο ηθικός πανικός μπορεί να ενισχύσει τον αυξημένο  κοινωνικό έλεγχο  . Οι ηθικοί πανικοί επικεντρώνονται συχνά σε άτομα που περιθωριοποιούνται στην κοινωνία λόγω της φυλής ή της εθνικότητας, της τάξης, της σεξουαλικότητας, της εθνικότητας ή της θρησκείας τους.  Ως εκ τούτου, ένας ηθικός πανικός συχνά βασίζεται σε γνωστά στερεότυπα και τα ενισχύει.  Μπορεί επίσης να επιδεινώσει τις πραγματικές και αντιληπτές διαφορές και διαιρέσεις μεταξύ ομάδων ανθρώπων.  Ο ηθικός πανικός είναι γνωστός στην  κοινωνιολογία της απόκλισης και του εγκλήματος  και σχετίζεται με τη  θεωρία της απόκλισης  της