Αναρτήσεις

Προβολή αναρτήσεων από Απρίλιος, 2021

Η γυμνή ζωή στην εποχή της βιοπολιτικής

  Του Γιαννη Σταυρακακη* 20.03.2005 • 08:00 Τζόρτζιο Αγκάμπεν Ηomo Sacer: Κυρίαρχη εξουσία και γυμνή ζωή Μετ.:Παναγιώτης Τσιαμούρας, εκδ. Scripta Τ ο βιβλίο του Ιταλού φιλοσόφου Τζόρτζιο Αγκάμπεν «Homo Sacer», από το οποίο προδημοσιεύεται σήμερα ένα απόσπασμα, είναι μία από τις λιγοστές εκείνες παρεμβάσεις που συνεπαίρνουν τον αναγνώστη με τη φρεσκάδα και το βάθος της επιχειρηματολογίας τους. Πρόκειται για μια σύνθεση με πραγματικά εντυπωσιακό εύρος και συνεπαγωγές. Πολύ σχηματικά θα λέγαμε ότι βασικό του θέμα αποτελεί ο τρόπος με τον οποίο εμφανίζεται και εδραιώνεται η βιοπολιτική, δηλαδή η πολιτικοποίηση της ζωής στο απλούστερο βιολογικό της επίπεδο, η αυξανόμενη συμπερίληψη της φυσικής «γυμνής ζωής» του ανθρώπου στους μηχανισμούς και τους υπολογισμούς της εξουσίας. Ενώ όμως ο Φουκώ, από τον οποίο αντλεί ο Αγκάμπεν, αντιδιαστέλλει τη βιοπολιτική -ως καθαρά νεωτερικό φαινόμενο- από τις παραδοσιακές εξουσιαστικές σχέσεις που επικεντρώνονται στους θεσμούς και στο κράτος, δηλαδή εν γένει

Το ψηφιακό πανοπτικόν ως μια νέα ιδιόμορφη μέθοδος επιτήρησης

Εικόνα
  Μαρία Μαλανδράκη Ο Φουκώ αναφέρει, πως στην μετάβαση στη νεωτερική εποχή η τιμωρία ως δημόσιο θέαμα αντικαθίσταται από μια ιεραρχημένη δομή την οποία ονομάζει μεταφορικά ως πανοπτικόν, μια ονομασία που ταυτίζεται με την ονομασία του μοντέλου αρχιτεκτονικής της φυλακής του Jeremy Bentham. Αναλυτικότερα, κατά τον 18ο-19ο αιώνα η ελευθερία παρουσιάζεται ως το υπέρτατο αγαθό του ατόμου και έτσι τα συστήματα ποινικής δικαιοσύνης προσαρμόζουν τις ποινικές ανακατατάξεις, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα σύστημα σωφρονισμού, όπου η τιμωρία βασίζεται στον περιορισμό της ελευθερίας και όχι σε βάναυσα σωματικά μαρτύρια. Σε αυτό το κλίμα δημιουργούνται νέα μοντέλα αρχιτεκτονικής φυλακών, ανάμεσα στα οποία ένα απ’ τα πιο διαδεδομένα ήταν εκείνο του Jeremy Bentham το λεγόμενο panopticon. Στο τελευταίο τα κελιά των φυλακισμένων είναι χτισμένα το ένα δίπλα στο άλλο, έτσι ώστε να σχηματίζουν ένα κύκλο και στο κέντρο υψώνεται ένα φυλάκιο στη κορυφή του οποίου μπορούν να βρίσκονται φύλακες που έχουν μόν

Η σπασμένη χύτρα του Kούλη

Εικόνα
  Ακούγοντας τον κ. Μητσοτάκη στη συζήτηση για την πανδημία θυμήθηκα μια ιστορία από τη μεσαιωνική καζουιστική. Κάποιος δανείστηκε μια χύτρα από τον γείτονα, αλλά την επέστρεψε σπασμένη. Οταν αργότερα ο ιδιοκτήτης ζήτησε αποζημίωση, ο δανειζόμενος χρησιμοποίησε τρία επιχειρήματα. Πρώτον, επέστρεψα τη χύτρα χωρίς καμιά ζημιά. Δεύτερον, η χύτρα ήταν ραγισμένη όταν τη δανείστηκα και, τρίτον, έσπασε αφού τη γύρισα. Ο Φρόιντ χρησιμοποιεί την ιστορία στην «Ερμηνευτική των Ονείρων» για να δείξει πώς λειτουργούν τα όνειρα: οι αντιφάσεις συνδέονται, κάτι και το αντίθετό του συνυπάρχουν και εκφράζουν την «παράλογη» λογική του ασυνείδητου. Ο κ. Μητσοτάκης, σαν τον άνθρωπο με τη χύτρα, χρησιμοποίησε τρία αντιφατικά επιχειρήματα. Το πρώτο ήταν η θριαμβολογία του success story (η χύτρα δεν έχει ζημιά). Δεν χρειάζεται να πούμε πολλά. Η αύξηση των λοιμώξεων πρόσφατα έβαλε τη χώρα στο κόκκινο και στις τελευταίες θέσεις της Ευρώπη. Μετά παραδέχτηκε την αύξηση των λοιμώξεων και των θανάτων, αλλά μας είπε

Το “φαινόμενο” Φίλιππος Βρυώνης: Το deal με τους Ελβετούς. Τι κάνει η ελληνική δικαιοσύνη;

Εικόνα
  Γράφει ο Τάσος Τέλλογλου  Πολλά λέγονται και πολλά ακούγονται για τον “καναλάρχη”  Φίλιππο Βρυώνη. Όποιος γνωρίζει το who is who του πανέξυπνου επιχειρηματία σιωπά. Όσο ο Φ. Βρυώνης είχε μόνο το Extra Channel  – κανάλι χωρίς πανελλαδική εμβέλεια- δεν έμπαινε στη μύτη κάποιων και περνούσε απαρατήρητος.  Όταν όμως εμφανίσθηκε ως ιδιοκτήτης του νέου καναλιού Εψιλον , πανελλαδικής εμβέλειας , τα πράγματα άλλαξαν. Στο ξεκίνημα του, το τότε ραδιοτηλεοπτικό συμβούλιο δεν έβγαλε άκρη για το ποιος κρύβεται πίσω από το νέο τηλεοπτικό σταθμό. Το «Ε» ενώ στεγάζεται στις εγκαταστάσεις  του καναλιού EXTRA στο Περιστέρι, επίσημα ιδιοκτήτη δεν έχει. Ο  ίδιος ο Φίλιππος Βρυώνης , κάνει κουμάντο σε όλα. Ωστόσο  μπροστά στο ΕΣΡ o Φίλιππος Βρυώνης δεν εμφανίσθηκε ποτέ. Αλλά ούτε προσκομίσθηκε κάποιο επίσημο έγγραφο που να βεβαιώνει ότι πρόκειται για τον ιδιοκτήτη του Έψιλον. Τα ερωτήματα ατέλειωτα. Στο βάθος του τούνελ μόνο σκοτάδι. Ο Φ. Βρυώνης ωστόσο  διαρκώς επεκτείνεται και προκαλεί. Διαβάσαμε στο 

Wolfi Landstreicher: Το Κυβερνοδίκτυο της Κυριαρχίας

Εικόνα
  Εδώ και ένα χρόνο βιώνουμε καταστάσεις πρωτόγνωρες. Σίγουρα ο υπολογιστής παίζει τεράστιο ρόλο στην καθημερινή πραγματικότητα την τελευταία 25ετία αλλά πρώτη φορά είδαμε μαζική εκπαίδευση και εργασία από το σπίτι. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση υπογράφει συμφωνίες με εταιρίες διαχείρισης προσωπικών δεδομένων (cisco, palandir) και πλέον είναι εμφανές πως ακόμα και τα ψήγματα πολιτικής ελευθερίας που είχαμε εξαϋλώνονται εμπρός σε έναν κόσμο παγκοσμίου εμπορικού πολέμου και καταστολής. Στα πλαίσια αυτών των καταστάσεων, επιλέξαμε να μεταφράσουμε ένα κείμενο του Wolfi Landstreicher το οποίο γράφηκε το 1993, αποδείχθηκε όμως προφητικό και επίκαιρο. (Σημείωση του συγγραφέα: Αυτό το άρθρο είναι πιο υποθετικό από ό, τι θα ήθελαν να ήταν, επειδή προσπαθεί να εντοπίσει τις τάσεις που ενυπάρχουν σε μια πτυχή της σύγχρονης κοινωνίας, τάσεις οι οποίες, φυσικά, σχετίζονται με άλλες πτυχές αυτής της κοινωνίας. Δεν πρέπει να διαβαστεί ως πρόβλεψη, αλλά ως μια προσπάθεια να δείξει γιατί η κυβερνητική δεν εί

Antonio Negri: The nostalgic revolutionary

  In the late 1980s, the Italian President Francesco Cossiga described Antonio Negri as "a psychopath" who "poisoned the minds of an entire generation of Italy's youth". Negri has been accused of murdering Italy's former Prime Minister, Aldo Moro, and of being   il grande vecchio   - the grand old man - behind the Red Brigades, one of the most notorious terror groups to attack post-war Europe until al-Qa'ida. In prison he co-wrote an anti-globalisation bible,   Empire . Now he's out, and he's heading to London. I am waiting patiently at the Institute of Contemporary Arts, in the shadow of Buckingham Palace, to have my mind poisoned. "I'm afraid Antonio's gone Awol," his publicist explains, diffidently. And he's due to speak to a crowd of 200 at the ICA in just an hour. "We sent a taxi to pick him up and... well... he's not there. Apparently, this happens." I take this opportunity to have another go at finishing